Chất Đạm Là Gì? Protein Là Gì? 

Chất đạm là gì? Protein là gì? Liệu protein có phải là đạm không?có vai trò gì trong chăn nuôi, và có các loại protein nào? Câu trả lời trong bài viết này sẽ khiến bạn bất ngờ!

Chất đạm là gì? Protein là gì?

Chất đạm là gì, protein là gì là câu hỏi nhận được lượt tìm kiếm nhất hiện nay. Có thể trả lời ngắn gọn như sau:

Chất đạm là chất chứa các axit amin (amino acid) (axit amin được cấu thành bởi carbon, hydro, nitơ, oxy hoặc lưu huỳnh) giúp cấu thành nên thành tế bào, mô cơ thể như cơ, tóc, máu, enzyme và kháng thể.

Nếu không có hoặc thiếu chất đạm, chất protein, cơ thể sống sẽ không phát triển, kém phát triển và các cơ quan sẽ không thể hoạt động được.

Chất đạm và protein khác nhau hay giống nhau?

Protein có phải là đạm không? Về mặt bản chất, chất đạm và protein giống nhau, hoàn toàn không khác nhau gì ngoài mặt ngôn ngữ. Protein dịch từ tiếng Anh là đạm hay chất đạm.

Một số người gọi chất protein thay cho chất đạm cũng vì sự quen miệng. Vì vậy, không cần quá lo lắng rằng chất đạm và chất protein khác nhau hay giống nhau. Cuối cùng thì protein là đạm mà cũng là đạm là protein.

Vai trò của chất đạm/chất protein đối với cơ thể sống?

Đạm hay protein không phải là chất đơn thuần mà nó là tổng hợp của chuỗi hơn 22 loại axit amin. Hầu hết cơ thể sống đều phải có đủ 22 loại axit amin này mới có thể phát triển tốt, nhưng bên trong cơ thể sống chỉ có thể tự tổng hợp được khoảng 13 loại axit amin, 9 loại khác (histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalamine, threonine, tryptophan và valine) phải bổ sung qua các thực phẩm khác như thịt, cá, trứng, rau củ quả…

Chất đạm/chất protein có vai trò cực kỳ quan trọng đối với cơ thể sống. Bởi vì phải có chất đạm thì mới có thể hình thành nên các tế bào, mô, cơ quan của cơ thể để phục vụ cho các hoạt động sống như trao đổi chất, đi, đứng, sinh sản… Đồng thời giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển tốt hơn.

Bên cạnh đó, chất đạm chính là thành phần tạo ra kháng thể để bảo vệ cơ thể, giúp cơ thể chống lại bệnh tật.

Cụ thể hơn, chúng ta có thể liệt kê vai trò của chất đạm như sau:

• Cấu tạo các mô tế bào mới
• Tu bổ các tế bào hư hỏng
• Cấu tạo kháng thể như huyết cầu tốt, kích thích tố, diêu tố
• Sản xuất sữa để nuôi con
• Cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động

Các loại protein

Chất đạm/chất protein bổ sung cho cơ thể sống hầu hết được tìm thấy ở hai loại chính là:

• Đạm thực vật: Rau, củ, quả, hạt, nấm…
• Đạm động vật: Thịt, cá, trứng, sữa…

Tuy nhiên, riêng với ngành chăn nuôi, các loại protein được tìm thấy ở 3 loại bao gồm đạm thực vật, đạm động vật và đạm vi sinh.

• Đạm vi sinh chính là các loại đạm được tạo thành bởi sinh khối vi sinh vật được lên men với các loại sản phẩm như rỉ mật đường, củ mì, bắp…

6 Thuật ngữ thông dụng về chất đạm/chất protein

Dưới đây là một số thuật ngữ phổ biến về chất đạm, protein trong ngành chăn nuôi, mời quý vị tham khảo:

3.1. Protein Tổng/Protein thô là gì?  (Crude Protein – CP) 

Protein tổng còn được gọi là Protein thô (CP), “Protein thô” thực chất là một phép phân tích hóa học của thực phẩm, theo đó lượng nitơ hiện có được sử dụng để ước tính lượng protein trong thực phẩm. Protein thô này (tổng lượng protein), được ước tính từ việc đo tổng hàm lượng nitơ của thức ăn, bao gồm Nitơ Protein và Nitơ không Protein (NPN).

Bởi vì N là một phần không thể thiếu của bất kỳ axit amin nào, Nitơ phi Protein (NPN) có khả năng được sử dụng để tổng hợp protein bởi các vi sinh vật dạ cỏ, đó là lý do tại sao nó được đưa vào.

>>> xem chi tiết bài viết Tất Tần Tật Về Đạm Thô/Protein Thô <<<

3.2. Protein thật là gì? – True Protein

Tiếp theo từ phần trên, True protein chỉ là thước đo các protein trong thức ăn, trong khi protein thô là thước đo của tất cả các nguồn nitơ và bao gồm cả nitơ phi protein, chẳng hạn như urê.

3.3. Protein phân hủy trong dạ cỏ là gì? – Rumen Degradable Protein –  RDP

RDP – Protein phân hủy dạ cỏ còn được gọi là Protein hấp thụ có thể phân hủy (Degradable Intake Protein – DIP). DIP hoặc (RDP) đại diện cho phần protein thô (CP) có thể được tiêu hóa hoặc phân hủy thành amoniac và axit amin trong dạ cỏ bởi vi khuẩn.

Nói chi tiết hơn, RDP là phần protein trong khẩu phần ăn có thể bị phân hủy trong dạ cỏ, phần lớn nhất của dạ dày nhiều ngăn, bởi các vi sinh vật (cả vi khuẩn và động vật nguyên sinh) sử dụng protein để sản xuất protein tế bào vi khuẩn chất lượng cao, còn được gọi là protein thô vi sinh vật (Microbial Crude Protein – MCP).

3.4. Protein không phân hủy – Non-degradable protein (NDP), By-Pass Protein, Escape Protein là gì?

Protein không phân huỷ (NDP) hay còn được gọi là Protein hấp thu không thể tiêu hóa (Undigestable Intake Protein – UIP) hay còn được gọi là protein phụ (by-pass protein), protein thoát (escape protein) hoặc Protein không thể phân hủy trong dạ cỏ (Rumen Undegradable Protein – RUP). Loại protein không phân hủy này chính là phần protein trong khẩu phần không bị phân hủy bởi vi sinh vật dạ cỏ và được chuyển vào ruột non để tiêu hóa và hấp thu.

By-Pass Protein đề cập đến nguyên vật liệu không bị phân hủy trong dạ cỏ nhưng bị phân hủy trong dạ múi khế và do đó không thực sự là “không thể phân hủy”. 

By-pass Protein là phần protein ăn vào có tốc độ phân hủy chậm trong dạ cỏ. Nó được cho ăn để nó có thể thoát khỏi quá trình tiêu hóa trong dạ cỏ, đến đường tiêu hóa dưới (GI) về cơ bản là còn nguyên vẹn và được tiêu hóa trực tiếp trong ruột non giống như ở động vật không nhai lại.

3.5. Nitơ phi protein (Non-protein Nitrogen – NPN) là gì?

Nitơ phi protein (NPN) được liệt kê ở đây vì nguồn NPN có thể được sử dụng để tổng hợp protein. Tất cả các protein chứa trung bình 16% Nitơ (N) trong khi urê chứa 45% N. Urê là một ví dụ về NPN.

Để urê được vi khuẩn dạ cỏ sử dụng, trước tiên urê phải được kết hợp hóa học với nước để tạo thành CO2 và amoniac. Phản ứng này được thực hiện nhờ hoạt động của enzyme urease có nguồn gốc từ một số vi khuẩn dạ cỏ. Urê có thể phân hủy 100% trong dạ cỏ do đó cần thận trọng khi cho ăn và có khả năng hòa tan cao trong nước nên tránh mưa.

3.6. Protein vi sinh vật hoặc vi khuẩn là gì? – microbial or bacterial protein

Protein vi sinh vật dạ cỏ hay còn gọi là vi khuẩn đại diện cho nguồn cung cấp axit amin chủ yếu cho động vật nhai lại. Các vi sinh vật sống trên nguyên liệu thức ăn và tham gia vào quá trình tiêu hóa của nó liên tục được ‘xả’ khỏi dạ cỏ, qua dạ cỏ đến dạ múi khế, nơi chúng bị bò “giết” và tiêu hóa. 

Các axit amin mà được tạo ra từ protein vi sinh vật tiêu hóa, được hấp thụ qua ruột non. Các tế bào khô của vi sinh vật (tảo, vi khuẩn, xạ khuẩn và nấm) được sử dụng làm thực phẩm và thức ăn chăn nuôi được gọi chung là ‘protein vi sinh vật’.

Các thuật ngữ được trích dẫn từ nguồn bài báo “PROTEIN what do the terms mean?” – tác giả Malcolm Hobson – Trang web South African Mohair Grower’s Association 

Thực phẩm hay nguyên liệu nào cung cấp chất đạm tốt nhất cho vật nuôi?

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều nguyên liệu có thể cung cấp chất đạm tốt cho vật nuôi như:

• Bã nành
• Bột cá
• Bột xương thịt
• Bột huyết
• Bột đạm đơn bào Ajitein
• Dịch đạm lỏng FML
• Hạt đạm viên từ rỉ mật lên men Vedafeed

Mỗi loại sẽ có một ưu điểm và khuyết điểm khác nhau tùy vào nhu cầu sử dụng cũng như công thức phối trộn riêng của từng nhà máy hoặc trang trại. 

Mặc dù vậy, sản phẩm dịch đạm lỏng FML hiện nay cũng đang khá được nhiều đơn vị ưa chuộng vì chất lượng cung cấp đạm tốt nhưng giá thành lại rẻ hơn nhiều sản phẩm khác, đặc biệt là so với bột xương thịt.

Theo tính toán cơ bản, FML có thể giúp nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi và trang trại tiết kiệm được khoảng 100đ/kg chi phí nguyên liệu đầu vào.

Để được hỗ trợ tư vấn chi tiết hơn, xin vui lòng liên hệ qua:

CÔNG TY TNHH TMDV PHÚ AN KHÁNH

• Hotline: 0916.701.099
• Email: tuongvi@phuankhanh.net
• Fanpage: www.facebook.com/PhuAnKhanh 
• Địa chỉ: 30/2D, Đường 8, Khu phố 5, Phường Tăng Nhơn Phú B, TP. Thủ Đức, TP. HCM

Hy vọng, thông qua bài viết Chất Đạm Là Gì? Protein Là Gì? bạn có thể hiểu hơn về định nghĩa của chất đạm cho dù hình thái câu hỏi có là protein là gì, đạm là gì, chất đạm là chất gì, protein là chất gì, chất protein là gì, đạm là chất gì, đi chăng nữa.