Trong 6 tháng đầu năm 2025, nhập khẩu tôm của Hoa Kỳ ghi nhận mức tăng trưởng kỷ lục. Theo số liệu từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), từ tháng 1 đến hết tháng 6, Mỹ nhập 413.718 tấn tôm, trị giá 3,4 tỷ USD, tăng lần lượt 18% về khối lượng và 28% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.
Thị trường tôm Mỹ biến động mạnh do thuế
Bắt đầu từ tháng 4/2025, Tổng thống Trump công bố áp thuế đối ứng 10% đối với hàng hóa nhập khẩu từ đa số các quốc gia. Sau nhiều đợt điều chỉnh, đến ngày 7/8, mức thuế này với tôm dao động từ 10% đến 25%, riêng Ấn Độ có nguy cơ bị áp tới 50%. Chính sách mới khiến các nhà nhập khẩu Mỹ đẩy mạnh mua hàng trong quý II, đặc biệt là tháng 6.
Riêng tháng 6, Mỹ nhập 72.763 tấn tôm trị giá 613,2 triệu USD, tăng 36% về lượng và 47% về giá trị so với cùng tháng năm trước. Các chuyên gia nhận định đây là sự tăng trưởng mang tính “kỹ thuật” bởi khi lượng tồn kho đã ở mức cao, nhập khẩu trong nửa cuối năm có thể chậm lại hoặc giảm do tác động từ thuế và chi phí lưu trữ.
Theo VASEP, chính sách thuế mới đã tạo ra sự xáo trộn đáng kể trên thị trường tôm xuất khẩu sang Mỹ, đặc biệt trong bảng xếp hạng cạnh tranh giữa các quốc gia cung ứng. Ấn Độ – nhà xuất khẩu lớn nhất – chịu tác động nặng nhất khi thuế đối ứng 25% được áp dụng từ tháng 8, và có nguy cơ nâng lên 50% từ 27/8 theo sắc lệnh mới.
Kết hợp thuế chống bán phá giá (AD) và thuế chống trợ cấp (CVD), tổng thuế đối với tôm Ấn Độ có thể lên tới 58,26%. Điều này khiến lượng tôm từ Ấn Độ nhập vào Mỹ trong tháng 6 tăng mạnh, đạt 28.577 tấn trị giá 229,5 triệu USD, tăng 44% về lượng và 55% về giá trị.
Ecuador – đối thủ lớn thứ hai – đang hưởng lợi về thuế khi tổng mức thuế chỉ 18,78%. Dù chịu thuế đối ứng 15%, Ecuador không bị áp thuế AD, đồng thời năng lực chế biến tôm lột vỏ và sản phẩm giá trị gia tăng tăng nhanh. Trong tháng 6, Mỹ nhập 17.958 tấn tôm từ Ecuador, trị giá 130,2 triệu USD, tăng 32% về lượng và 41% về giá trị.
Indonesia – nhà cung ứng lớn thứ ba – cũng đạt mức tăng trưởng cao với 13.219 tấn, trị giá 106,8 triệu USD, tăng 44% và 54% so với cùng kỳ năm 2024. Tuy nhiên, mức thuế tổng cộng 22,9% (gồm 19% thuế đối ứng và 3,9% thuế AD) khiến ngành tôm Indonesia dự báo sẽ giảm xuất khẩu sang Mỹ và chuyển hướng sang thị trường Trung Quốc – nơi thuế thấp hơn và nhu cầu đang gia tăng.
Các quốc gia như Thái Lan, Bangladesh, Sri Lanka chịu thuế đối ứng 19–20% dù không bị áp AD hay CVD. Ngược lại, nhóm nước Mỹ Latinh như Mexico, Honduras, Guatemala và Peru chỉ chịu thuế 10%, đồng thời đẩy mạnh xuất khẩu tôm nguyên con không đầu – mặt hàng có mức thuế thấp nhất tại Mỹ hiện nay.
Tôm Việt Nam giữ vững đà tăng tại thị trường Mỹ
Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và chính sách thay đổi, tôm Việt Nam vẫn duy trì tăng trưởng xuất khẩu sang Mỹ trong nửa đầu năm 2025. Kim ngạch đạt 341 triệu USD, tăng 12,7% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, tôm chân trắng chiếm 81,1%, tương đương 276,7 triệu USD, chủ yếu là sản phẩm chế biến (HS16) đạt 174 triệu USD, tăng 11,7%. Nhóm tôm đông lạnh (HS03) đạt 102,7 triệu USD, tăng 4,1%, phản ánh thị hiếu tiêu dùng Mỹ vẫn ưu tiên sản phẩm tiện lợi.
Tôm sú đạt 29,2 triệu USD, chiếm 8,6%, song xuất khẩu tôm sú chế biến giảm 21,6%, cho thấy mặt hàng này dần mất lợi thế cạnh tranh tại Mỹ. Ngược lại, nhóm “tôm khác” đạt 35,1 triệu USD, tăng 86,7%, nhờ sản phẩm chế biến gần như tăng gấp đôi.
Dù kết quả 6 tháng đầu năm khả quan, triển vọng xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ trong nửa cuối năm vẫn đối mặt nhiều thách thức. Việt Nam hiện chịu thuế đối ứng 20% và có khả năng bị áp thêm thuế CVD và AD, nhất là khi kết quả sơ bộ đợt rà soát POR19 cho thấy mức thuế khá cao. Điều này gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc định giá, lên kế hoạch sản xuất và chào hàng. Ngoài ra, nếu giá thành phẩm tăng mạnh, nhu cầu tiêu thụ tại Mỹ có thể giảm, đặc biệt trong bối cảnh lạm phát và thắt chặt chi tiêu.
VASEP khuyến cáo, trong ngắn hạn, doanh nghiệp cần theo dõi sát diễn biến chính sách thuế từ Mỹ, đặc biệt kết quả cuối cùng của thuế AD dự kiến công bố cuối năm 2025. Việc điều chỉnh cơ cấu sản phẩm, tập trung vào các dòng hàng chế biến giá trị gia tăng – lĩnh vực Việt Nam có lợi thế – cùng tối ưu chi phí và nâng cao chất lượng, sẽ là chìa khóa để duy trì thị phần.
Về dài hạn, chiến lược giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ, mở rộng sang các thị trường CPTPP, EU, Hàn Quốc và Trung Quốc, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm theo hướng sạch, hữu cơ và giảm phát thải carbon, sẽ giúp ngành tôm Việt duy trì ổn định trước biến động chính sách thương mại toàn cầu.
———–
CÔNG TY TNHH TMDV XNK PHÚ AN KHÁNH
Tận Lực – Tận Tâm – Nâng Tầm Dịch Vụ
Đơn vị thân thiết của các trang trại chăn nuôi, thủy sản tại Việt Nam.
———–
Chuyên phân phối các sản phẩm nguyên liệu và phụ gia dùng trong sản xuất thức ăn chăn nuôi.
📞 Hotline: 0916.701.099 – 0941.181.715
📍 Địa chỉ: 30/2D, Đ. 8, KP. 5, P. Tăng Nhơn Phú, TP. HCM
📧 Email: info@phuankhanh.net
———–
🔵 Zalo: zalo.me/2663064094813696270
📘 Facebook: www.facebook.com/PhuAnKhanh/
🌐 Website: www.phuankhanh.net
🎵 Tiktok: www.tiktok.com/@phuankhanh
▶️ Youtube: www.youtube.com/@phuankhanh
🔗 LinkedIn: www.linkedin.com/company/phu-an-khanh/
