Hiện nay, chăn nuôi bò sữa đang được nhân rộng nhờ nguồn đầu ra tốt. Điều này giúp cho nhiều hộ chăn nuôi bắt đầu phát triển quy mô đàn bò sữa. Mặc dù vậy, người chăn nuôi vẫn chưa tận dụng được triệt để năng suất sữa của bò. Thực chất, người chăn nuôi bò sữa có thể tăng thêm 20-30% sản lượng sữa, thậm chí là nhiều hơn, một cách rất dễ dàng bằng những biện pháp rất cơ bản, đơn giản, ít tốn kém nhưng lại vô cùng hiệu quả.
Và dưới đây là 5 biện pháp mà người chăn nuôi có thể áp dụng!
Contents
Thức ăn
Bò cần rất nhiều năng lượng và dinh dưỡng không chỉ từ một loại mà từ rất nhiều loại thức ăn. Theo kỹ thuật chăn nuôi, thức ăn cho bò sữa sẽ chia thành 3 nhóm chính, bao gồm:
Thức ăn thô:
Hay còn gọi là thức ăn thô xanh bao gồm:
- Các loại cỏ tươi tự nhiên như cỏ voi, cây bắp, ngọn mía…
- Hay các loại thức ăn ủ chua được tạo ra từ các loại thực vật tự nhiên kết hợp với những phương pháp ủ chua từ dịch đạm đơn bào hay đường rỉ mật…
- Hay các loại cỏ khô như rơm rạ, cỏ voi khô, các phụ phẩm từ ngành công nghiệp chế biến như bã nành, bã lạc…
Bò là động vật nhai lại nên thức ăn chủ yếu là thức ăn thô. Chúng được đưa vào dạ cỏ đảm bảo cho bò no hàng ngày và làm cho chức năng của dạ cỏ hoạt động bình thường, làm tăng tỷ lệ bơ trong sữa.
Thức ăn tinh:
Bao gồm:
- Cám gạo, các loại các loại cám hỗn hợp, hạt ngũ cốc và khô dầu,…
- Các loại hạt cây họ đậu và các loại thức ăn tinh hỗn hợp được sản xuất công nghiệp.
Đặc điểm chung của chúng là hàm lượng nước và chất xơ thấp nhưng chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như đạm, chất bột đường, chất béo và vitamin, tỷ lệ tiêu hóa các chất dinh dưỡng khá cao.
Nhóm thức ăn tinh này kích thích cho bò đạt năng suất cao đạt tới trên 4 lít một ngày.
Thức ăn bổ sung:
- Là loại thức ăn được thêm vào khẩu phần ăn với số lượng nhỏ để cân bằng một số chất dinh dưỡng thiếu hụt như chất đạm, chất khoáng và vitamin các loại canxi, photpho, muối ăn và một số khoáng vi lượng khác. Trong số các loại thức ăn bổ sung, quan trọng nhất là hỗn hợp khoáng và đạm.
Ngày nay, nhiều nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi và các trang trại chăn nuôi bò sữa đã và đang dần tiếp cận và thay thế một phần đạm động vật như bột xương thịt, bột cá… khi chúng có tiềm ẩn nhiều nguy cơ chứa mầm bệnh và vi khuẩn gây hại cho bò bằng những loại đạm an toàn hơn có gốc từ vi sinh vật như đạm đơn bào (như đạm đơn bào (đạm Ajitein, đạm FML hay đạm Vedafeed) hay đạm thực vật từ bã nành…
Nguồn nước uống
Bò cần hấp thụ trung bình khoảng 140 – 150 lít nước sạch mỗi ngày. (nguồn Diary Vietnam và Khoahocphothong) Mặc dù vậy, theo khảo sát hiện nay các hộ chăn nuôi bò hay bò sữa nhỏ chưa đáp ứng được yêu cầu này khi chỉ cung cấp lượng nước với dung tích 20 – 40 lít.
Vì vậy nên đảm bảo đủ lượng nước cho bò bằng những bể chứa lớn hơn hay các máng nước tự động làm đầy nước, đặc biệt là trong những nơi có điều kiện khí hậu nhiệt đới nóng ẩm như Việt Nam.
Môi trường chuồng trại
Môi trường thoáng khí, mát mẻ, khô ráo… là điều kiện cần có để đảm bảo bò cho sữa đạt năng suất. Hiện nay, rất nhiều hộ chăn nuôi bò sữa chưa dành sự quan tâm nhiều đến vấn đề làm mát cho bò đặc biệt là khi thời tiết nắng nóng khiến bò phải sử dụng nhiều năng lượng của chính nó để hạ nhiệt làm mát cơ thể.
Người chăn nuôi nên chú ý xây dựng thêm các hệ thống làm mát, giảm stress cho vật nuôi bằng quạt, máy phun sương… để giúp bò giảm thiểu tình trạng kém ăn, mệt mỏi, chảy nhớt, thở mạnh khi phải tự hạ nhiệt cho cơ thể.
Ngoài ra, nên đảm bảo chuồng trại khô ráo, tránh ẩm ướt khiến bò bị trơn trượt và dễ bị vi khuẩn xâm nhập, gây ra tình trạng mềm móng và dễ bị thương. Hiện nay, có nhiều trang trại áp dụng chuẩn bò sữa oganic bằng cách chăn thả ở cánh đồng, vừa đảm bảo không gian thoáng mát cho vật nuôi, vừa giúp vật nuôi giảm thiểu stress để cho ra sản lượng sữa tốt hơn.
Kỹ thuật
Một số kỹ thuật người chăn nuôi bò muốn gia tăng năng suất sữa cần lưu ý đó là kỹ thuật cho ăn và kỹ thuật nhúng núm vú.
Với kỹ thuật cho ăn:
Trung bình một ngày bò sữa ăn từ 20 đến 40 kg rơm và từ 2 đến 4 kg thức ăn dạng tinh bột. Ngoài ra, cần cung cấp thêm các loại thức ăn sau cho bò có năng suất sữa cao hơn như sau:
- Với thức ăn ủ chua: Chỉ cho bò sữa ăn sau khi vắt sữa để tránh cho sữa có mùi cỏ
- Bã bia: Không cho bò ăn quá 15kg mỗi ngày, cho ăn nhiều bã mía sẽ làm giảm tỷ lệ tiêu hóa chất xơ và chất lượng sữa.
- Đạm đơn bào: tỷ lệ từ 2-4% trên tổng khẩu phần ăn
Bà con có thể thay thế một số loại thức ăn khác cho khẩu phần ăn của bò thêm phong phú hơn, một số gợi ý tới bà con như sau:
- 1kg thức ăn tinh = 4 kg bã bia
- 1kg cám gạo = 1 kg cám mì
- 1 kg rỉ mật/dịch đạm đơn bào = 1 kg bột sắn
- 30 kg cỏ tự nhiên = 30 kg cây ngô ủ chua = 30 kg cây ngô xanh ngay sau khi thu hoạch
- 30 kg cỏ tự nhiên = 20 kg cỏ tự nhiên + 1,5 kg rơm
- 30 kg cỏ tự nhiên = 30 kg ngô non + 1kg rỉ mật
Lưu ý: khẩu phần trên chỉ nhằm mục đích tham khảo cho bà con, tùy vào quy mô đàn bò hoặc kỹ thuật khác bà con có thể áp dụng với nhiều thành phần khác nhau.
Với kỹ thuật nhúng núm vú:
Đây là phương pháp giúp hạn chế tình trạng viêm nhiễm núm vú cho bò sau khi vắt sữa, tạo lớp màng ngoài núm vú tránh bị vi khuẩn xâm nhập, đồng thời giúp đảm bảo chất lượng sữa cho lần vắt kế tiếp.
Nên sử dụng những dung dịch chuyên dụng để nhúng vú bò. Phương pháp này đã được áp dụng tại nhiều nước tiên tiến trên thế giới như Anh, Mỹ, Úc… và đã giúp người chăn nuôi tiết kiệm được nhiều chi phí thú y, góp phần nâng cao năng suất, sản lượng sữa và hiệu quả kinh tế tối đa.
Trang bị máy móc
Nên trang bị những máy móc hiện đại trong quá trình nuôi bò sữa để gia tăng năng suất chăn nuôi như:
- Hệ thống chuồng trại: để đảm bảo thông thoáng, mát mẻ, vệ sinh cho bò sinh sống
- Hệ thống vắt sữa: để đảm bảo được tính đều đặn trong quá trình vắt sữa, giúp bò có phản xạ tiết sữa theo đúng sinh lý với lượng ổn định hơn, cũng như giúp nâng cao chất lượng sữa và sản lượng sữa.
- Hệ thống phối trộn thức ăn tự động: để tiết kiệm thời gian và công sức trộn thức ăn. So với việc phối trộn thức ăn thủ công sẽ mất nhiều thì giờ, công sức mà hiệu quả kém thì người chăn nuôi nên ứng dụng máy móc vào chăn nuôi, mặc dù tốn nhiều chi phí ban đầu nhưng sẽ nhanh chóng thu hồi vốn cũng như giúp bà con bắt kịp được xu thế ngày càng nhanh của ngành.
Để tìm hiểu về nguồn thức ăn, cụ thể là thức ăn bổ sung đạm từ đạm đơn bào, vui lòng liên hệ Phú An Khánh để được hỗ trợ tư vấn và báo giá:
Công ty TNHH TMDV XNK Phú An Khánh
- Địa chỉ: 30/2D, Đường 8, Khu phố 5, Phường Tăng Nhơn Phú B, TP. Thủ Đức, TP. HCM
- Hotline: 0916.701.099 – 0941.204.488 – 0945.446.194
- Email: tuongvi@phuankhanh.net
- Zalo OA: zalo.me/2663064094813696270
- Fanpage: https://www.facebook.com/PhuAnKhanh