Căng thẳng nhiệt (stress do nhiệt) ở bò sữa có thể được giảm nhẹ bằng cách điều chỉnh mật độ dinh dưỡng, cân bằng điện giải và tăng cường hệ miễn dịch. Đây là những biện pháp giúp bảo vệ sức khỏe đàn bò và duy trì hiệu quả kinh tế cho trang trại trong suốt mùa hè.
Nắng nóng mùa hè là một trong những thách thức thường xuyên và tốn kém nhất trong ngành chăn nuôi bò sữa. Khi nhiệt độ môi trường vượt quá 22°C – đặc biệt là trong điều kiện độ ẩm cao – bò sữa bắt đầu có dấu hiệu stress nhiệt. Hậu quả là sản lượng sữa giảm, khả năng sinh sản suy giảm, và nguy cơ rối loạn chuyển hóa tăng lên.
Contents
Hiểu rõ phản ứng của bò trước stress nhiệt
Khi bị stress nhiệt, bò thường giảm lượng thức ăn tiêu thụ – mức giảm có thể từ 10% đến 30% tùy mức độ nặng nhẹ. Trong khi đó, nhu cầu năng lượng cho duy trì lại tăng do bò phải thở gấp và đứng lâu hơn để tỏa nhiệt. Hai yếu tố này kết hợp khiến bò rơi vào tình trạng cân bằng năng lượng âm, làm giảm sản lượng sữa và suy yếu hệ miễn dịch.
Chiến lược sử dụng dinh dưỡng như một công cụ giúp bò chống chịu
1. Tăng mật độ năng lượng trong khẩu phần
Khi bò ăn ít đi, việc đảm bảo đủ năng lượng là rất quan trọng. Bổ sung chất béo ổn định trong dạ cỏ là một chiến lược phổ biến để tăng mật độ năng lượng mà không gây thêm nhiệt độ lên men. Tránh sử dụng quá nhiều tinh bột vì có thể làm tăng nhiệt độ trong dạ cỏ. Thay vào đó, ưu tiên xơ tiêu hóa tốt và các nguồn năng lượng không lên men trong dạ cỏ.
2. Cân bằng protein dạ cỏ và axit amin thiết yếu
Nhu cầu protein của bò tăng trong điều kiện stress nhiệt, nhưng lượng thức ăn nạp vào lại giảm. Do đó, cần chuyển trọng tâm từ protein thô sang protein có thể chuyển hóa (metabolizable protein) và bổ sung axit amin bảo vệ dạ cỏ như methionine và lysine. Điều này giúp bò sữa cao sản hấp thu hiệu quả mà không thải ra nhiều nitơ dư thừa.\
Hiện nay, trên thị trường đang phổ biến một số loại đạm có thể sử dụng thay thế hoặc bổ sung cho đạm động vật đó là đạm đơn bào. Với 3 dạng, đạm đơn bào được các công ty thức ăn chăn nuôi lớn ưu tiên lựa chọn:
- Đạm dạng lỏng FML, tỷ lệ đạm tối thiểu 25%
- Đạm dạng bột Ajitein, tỷ lệ đạm tối thiểu 52%
- Đạm dạng viên Vedafeed, tỷ lệ đạm tối thiểu 60%
Phú An Khánh đang là nhà phân phối chính thức các nguyên liệu và phụ gia đạm đơn bào trên. Để được tư vấn xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY TNHH TMDV XNK PHÚ AN KHÁNH
📞 Hotline: 0916.701.099 – 0941.181.715
📍 Địa chỉ: 30/2D, Đ. 8, KP. 5, P. Tăng Nhơn Phú, TP. HCM
📧 Email: info@phuankhanh.net
———–
🔵 Zalo: zalo.me/2663064094813696270
📘 Facebook: www.facebook.com/PhuAnKhanh/
🌐 Website: www.phuankhanh.net
🎵 Tiktok: www.tiktok.com/@phuankhanh
▶️ Youtube: www.youtube.com/@phuankhanh
🔗 Linkedin: www.linkedin.com/company/phu-an-khanh/
3. Hỗ trợ cân bằng điện giải và nước
Quá trình thở gấp và tiết mồ hôi khiến bò mất natri, kali và bicarbonate. Nên tăng chênh lệch cation–anion trong khẩu phần (DCAD) bằng cách bổ sung các chất đệm như natri bicarbonate và kali carbonate. Đồng thời, phải đảm bảo bò luôn được tiếp cận với nguồn nước sạch, mát, vì mất nước nhanh chóng ảnh hưởng đến năng suất sữa.
4. Tăng cường chất chống oxy hóa và hỗ trợ miễn dịch
Stress nhiệt làm tăng stress oxy hóa và phản ứng viêm. Bổ sung vitamin E, selenium, và có thể thêm niacin để hỗ trợ giãn mạch và chuyển hóa năng lượng. Một số sản phẩm từ nấm men cũng hữu ích trong việc ổn định hoạt động của dạ cỏ.
5. Quản lý thời điểm và cách cho ăn
Cho bò ăn vào thời điểm mát mẻ trong ngày, đẩy thức ăn lên thường xuyên hơn, tránh trộn khẩu phần quá kỹ hoặc để thức ăn bị nóng. Hương vị và độ tươi mới của thức ăn cũng ảnh hưởng lớn đến lượng ăn vào của bò.
Kết luận
Stress nhiệt ở bò sữa là vấn đề có thể giảm thiểu bằng cách điều chỉnh mật độ dinh dưỡng, cân bằng điện giải và tăng cường hệ miễn dịch. Những giải pháp dinh dưỡng đúng đắn sẽ giúp bảo vệ sức khỏe bò và duy trì hiệu quả sản xuất trong những tháng hè nắng nóng.
Nguồn: Nutritional strategies to support heat-stressed dairy cows – Feedstrategy
